Dokumentacja przetargowa i kontraktowa procesu BIM

Technologia BIM (Building Information Modelling) staje się coraz bardziej popularna w Polsce. Jest to tym bardziej możliwe do zaobserwowania przez nasz Dział Wsparcia Technicznego, z uwagi na ciągły kontakt z biurami projektowymi, inwestorami oraz producentami. Możemy stwierdzić, że czas, w którym podczas prezentacji musieliśmy poświęcać chwilę na wyjaśnienie czym właściwie jest BIM i po co ktoś miałby wdrażać to rozwiązanie, powoli mija. Zastępowany jest natomiast już bardziej świadomym czasem zapytań ze strony Państwa co do szczególnych oczekiwań wobec BIM oraz sposobu zaadresowania tych oczekiwań.

Wiele firm przechodzi przez okres szkoleń z BIM, rozpoczynając pracę nad projektami i często możemy usłyszeć podczas rozmów, że „z uwagi na skracające się terminy zostaliśmy zmuszeni na powrót do metod tradycyjnych” – projektowania i wydania dokumentacji płaskiej bez wykorzystania korzyści pochodzących z narzędzi BIM jak np. Autodesk Revit. Winą za taki obraz sytuacji należy obarczyć proces przygotowawczy i proces planowania, o którym mówiłem w poprzednim artykule (na przykładzie wykresu MacLeam’ego). Proces BIM WYMAGA innego podejścia i dopóki nie zdamy sobie z tego sprawy, będziemy ponosić klęski w procesie wdrażania tej technologii i pracy z jej wykorzystaniem.

Rys. 1. UK PAS-1192:2 (polecam zainteresować się także normą ISO19650)
[Kliknij, aby powiększyć]

W poprzednim artykule zwracałem uwagę na to, że BIM przede wszystkim pozwala zwiększyć EFEKTYWNOŚĆ, jednak bez poprawnego przygotowania i przede wszystkim jasno określonych oczekiwań jest skazany na porażkę.

Na rynku budownictwa chcącego realizować projekty w BIM zwykło się słyszeć oczekiwanie: „Chcemy, żeby projekt był zrealizowany w BIM”, na co dotychczas często słyszaną odpowiedzią było „My pracujemy w BIM od 4 lat”. Po czym okazywało się, że dostawca, bazując na nieświadomości zamawiającego, dostarczał model 3D i nazywał to BIM – a jak jeszcze okrasił całość tym, że wyda projekt w IFC, to nagromadzenie tylu nieznanych określeń dla zamawiającego budowało mylne przeświadczenie o możliwym sukcesie. Po czym okazywało się, że oczekiwania inwestora (po lewej) były nieco inne od otrzymanego rezultatu (po prawej):

Rys. 2. Zakładam, że porównanie nie potrzebuje wyjaśnienia

A więc proces planowania. W normach brytyjskich posiadamy jasno opisane zasady przeprowadzenia procesu BIM – zasady te oczywiście są płynne, z uwagi na zróżnicowanie projektów i oczekiwań, jednak podstawy zarządzania projektami nie znikają. Oczekiwania powinny być w jakiś sposób zaadresowane i w procesie BIM przedstawiane są przez zamawiającego. Powinny znajdować się one w dokumencie EIR (Employers Information Requirements – wg BS1192 lub Exchange Information Requirements – wg ISO19650). Dokumentem odpowiadającym ze strony wykonawców powinien być BIM Execution Plan  – Plan Realizacji BIM. Jednak nie jest to do końca tak oczywiste, jakby mogło się wydawać. Dzieje się tak, ponieważ Planów Realizacji BIM (BEPów) może być kilka, w zależności od oczekiwań, stron procesu i tak dalej.

Zdaję sobie sprawę z wprowadzonego zamieszania, jednak zabieg ten jest przeze mnie zamierzony.

Na dokument EIR odpowiadamy co prawda dokumentem BEP, ale mówiąc ściślej, tzw. dokumentem Pre-contract BEP – inaczej zwanym Ofertowym/Przetargowym BEP. Dokument ten bierze pod uwagę wymagania zamawiającego i wykonawca w najlepszy możliwy przez siebie sposób adresuje podstawowe oczekiwania jeszcze w fazie Przetargu. Na podstawie Przetargowego BEP wybierany jest wykonawca projektu w BIM.

Standardową zawartością takiego dokumentu są informacje o projekcie, kompetencje i zakres doświadczenia kompetencyjnego – wiedzy o BIM i prowadzeniu procesu, kompetencji narzędziowych oraz hardware’u oraz IT. Innymi elementami takiego BEP mogą być macierze LOD (Level of Detail – jest wiele innych określeń, w zależności czy mówimy o normach USA, czy UK), które pozwalają precyzyjnie określać poziom szczegółowości wykonywanego modelu oraz LOI (Level of Information) – które charakteryzuje nasycenie modelu informacją, czyli parametryzacją. Macierze LOD mogą być przedstawiane przez Zamawiającego lub Wykonawcę – tutaj sytuacja jest zmienna, wszystko uzależnione jest od oczekiwań i projektu.

Następnie dochodzi do wyboru wykonawcy i na tym etapie powstaje tzw. Post-contract BEP – inaczej zwany Kontraktowym BEP. Dokument może posiadać kilkustronicowy zakres, jednak jego forma może bardziej rozbudowana – kilkadziesiąt czy też kilkaset stron, w zależności od projektu. Dokument ten powstaje w wyniku współpracy Inwestora oraz Wykonawcy i w szczegółowy sposób opisuje przypisanie i rozdysponowanie ról, proste przedstawienie procesów dostarczania dokumentacji oraz procesów jej weryfikacji, strukturę CDE, formaty wymiany, podział inwestycji, nazewnictwo i struktury folderowe, systemy klasyfikacji i parametryzacji pod określone cele (FM, przedmiar, kosztorysowanie), a także konieczne do przestrzegania szczególne procedury (celem otrzymania określonych celów projektu BIM).

Powrócę na chwilę jeszcze do tego, o czym pisałem wcześniej. Stwierdziłem, że dokumentów BEP może być kilka. Stwierdzenie to bierze się z potrzeby adresowania różnych oczekiwań wobec projektu. Klient: Inwestor, zamawia realizację w BIM, więc stroną jest także Wykonawca lub Wykonawcy Specjalistyczni. Stąd tez określenie ich Planów Realizacji BIM, ich sposobu zaplanowania i dostarczenia określonych celów BIM musi być także opisane i przestrzegane. Takimi wymogami może  być na przykład rozwój dokumentacji na etapie powykonawczym – poziom zamodelowania, role, a także dodatkowe nasycenie parametryzacją komponentów modelu lub urządzeń na budowie podlegających FM (Facility Management).

BIM Execution Plan jest dokumentem tzw. „żywym”, tzn. podlega on ciągłym zmianom i musi być monitorowany i modyfikowany, zgodnie z ustaleniami i zmianami w realizacji w trakcie procesu projektowania i wykonawstwa.

Poniżej dostarczam Państwu kilka linków, aby uzupełnić przedstawiony przeze mnie temat:

EIR – https://toolkit.thenbs.com/articles/employers-information-requirements

BEP – https://www.thenbs.com/knowledge/what-is-a-bim-execution-plan-bep

LOD – https://bimforum.org/lod/

Zapraszamy do kontaktu z naszym Działem Wsparcia Technicznego oraz do zapoznania się z systemem Graitec BIMUp – dzięki któremu przeprowadzimy Państwa przez wdrożenie BIM – niezależnie czy reprezentują Państwo Inwestora, Wykonawcę czy Projektanta.

Jeśli interesuje Cię rozmowa na temat usługi BIMUp, zachęcamy do umówienia się na prezentację z naszym Ekspertem (w komentarzu zamieść nazwę interesującego Cię zagadnienia).

Kliknij w nasz tag #SummerAcademy, aby wyświetlić listę wszystkich postów z tego cyklu.

Zapraszamy do przeczytania powiązanych artykułów, dostępnych poniżej:

• Korzyści z zastosowania BIM w procesie budowlanym.
• Dokumentacja przetargowa i kontraktowa procesu BIM.
• Jakie pytania zada inwestor oczekujący BIM?
• Co musi posiadać biuro przed przystąpieniem do projektu realizowanego w BIM?

Wyślij zapytanie